مدرسه فقاهت
کتابخانه مدرسه فقاهت
کتابخانه تصویری (اصلی)
کتابخانه اهل سنت
کتابخانه تصویری (اهل سنت)
ویکی فقه
ویکی پرسش
العربیة
راهنمای کتابخانه
جستجوی پیشرفته
همه کتابخانه ها
صفحهاصلی
علوم القرآن
الفقه
علوم الحديث
الآدب
العقيدة
التاریخ و السیرة
الرقاق والآداب والأذكار
الدعوة وأحوال المسلمين
الجوامع والمجلات ونحوها
الأشخاص
علوم أخرى
فهارس الكتب والأدلة
مرقم آلیا
همهگروهها
نویسندگان
اللغة
الآدب
همهگروهها
نویسندگان
النحو والصرف
الأدب والبلاغة
الدواوين الشعرية
همهگروهها
نویسندگان
مدرسه فقاهت
کتابخانه مدرسه فقاهت
کتابخانه تصویری (اصلی)
کتابخانه اهل سنت
کتابخانه تصویری (اهل سنت)
ویکی فقه
ویکی پرسش
فرمت PDF
شناسنامه
فهرست
««صفحهاول
«صفحهقبلی
جلد :
1
2
3
««اول
«قبلی
جلد :
1
2
3
نام کتاب :
الطراز لأسرار البلاغة وعلوم حقائق الإعجاز
نویسنده :
المؤيَّد العلوي
جلد :
2
صفحه :
215
الجزء الثانى
3
تتمة فن الثانى من علوم هذا الكتاب وهو فن المقاصد اللائقة
3
تتمة باب الاول في كيفية استعمال المجاز وذكر مواقعه في البلاغة
3
القاعدة الرابعة من قواعد المجاز فى ذكر أسرار ومعناه
3
تنبيه
6
الباب الثانى فى ذكر الدلائل الإفرادية وبيان حقائقها
7
الفصل الأول فى المعرفة والنكرة
8
التقرير الأول فى النكرة، ولها أحكام:
8
الحكم الأول: النكرة إذا أطلقت
8
الحكم الثانى: هو أن التنكير قد يجىء لفائدة جزلة
8
الحكم الثالث: المطلق
9
التعريف الأول ذكره ابن الخطيب
9
التعريف الثانى ذكره عبد الكريم صاحب التبيان،
9
خيال وتنبيه
10
التقرير الثانى المعرفة
12
تنبيه
14
الفصل الثانى فى الخطاب بالجملة الاسمية والفعلية وذكر التفرقة بينهما
15
الطرف الأول فى توجيه الخطاب ب الجملة الاسمية
15
المعنى الأول أن تريد أن الفاعل قد فعل ذلك الفعل على جهة الاختصاص به دون غيره
15
المعنى الثانى أن لا يكون المقصود الاختصاص، وإنما المقصود التحقق
16
الطرف الثانى فى توجيه الخطاب ب الجملة الفعلية
18
دقيقة
19
الفصل الثالث فى أحوال الفصل،
20
البحث الأول فيما يتعلق ب الأحرف العاطفة
20
التنبيه الأول
26
دقيقة
27
التنبيه الثانى
28
إشارة
28
التنبيه الثالث
29
تكميل
30
البحث الثانى فى ذكر ما يتعلق ب الأحرف الجارة
30
الآية الأولى
31
الآية الثانية
31
الآية الثالثة
32
الفصل الرابع فى التقديم والتأخير
33
الحالة الأولى تقدم العلة على معلولها عند القائلين بها
33
الحالة الثانية التقدم بالذات،
33
الحالة الثالثة التقدم بالشرف،
33
الحالة الرابعة التقدم بالمكان
33
الحالة الخامسة التقدم بالزمان
33
التقرير الأول ما يجب تقديمه ولو تأخر لفسد معناه
37
الصورة الأولى تقديم المفعول على فعله
37
الصورة الثانية تقديم خبر المبتدأ عليه
38
الصورة الثالثة فى تقديم الظرف وتأخيره
39
الصورة الرابعة الحال
40
الصورة الخامسة الاستثناء
41
التقرير الثانى فى بيان ما يجوز تقديمه ولو أخر لم يفسد معناه
41
دقيقة
43
الفصل الخامس فى الإبهام والتفسير
44
الفصل السادس فى الإيجاز والحذف، ويقال له: الإشارة
49
القسم الأول فى بيان الإيجاز بحذف الجمل
51
الضرب الأول: منها حذف الأسئلة المقدرة
51
الوجه الأول: أن يكون استئنافا بإعادة الصفات المتقدمة
51
الوجه الثانى: أن يكون الاستئناف واقعا بغير الصفات
52
«الضرب الثانى» أن يكون الحذف من جهة السبب
52
الوجه الأول: حذف المسبب وإبقاء ما هو سبب فيه
52
الوجه الثانى: حذف السبب وإبقاء المسبب
52
الضرب الثالث: الحذف الوارد على شريطة التفسير
53
الضرب الرابع: ما ليس من قبيل الاستئناف، ولا من جهة التسبب، ولا من الحذف على شريطة التفسير
54
القسم الثانى فى بيان الإيجاز بحذف المفردات
55
النوع الأول منها حذف الفعل وما يتعلق به
55
الصورة الأولى حذف الفعل بانفراده
55
الصورة الثانية: حذف الفاعل،
56
الصورة الثالثة: حذف المفعول،
56
النوع الثانى حذف الإضافة،
57
أولها حذف المضاف نفسه،
57
ثانيها حذف المضاف إليه،
58
ثالثها حذفهما جميعا
58
النوع الثالث حذف الموصوف دون صفته وإقامتها مقامه، وحذف الصفة دون موصوفها،
58
الوجه الأول: حذف الموصوف وإقامة الصفة مقامه،
58
الوجه الثانى حذف الصفة وإقامة الموصوف مقامها
59
النوع الرابع حذف الحروف،
59
أولها حذف «لا» من الكلام وهى مرادة
59
وثانيها حذف الواو وإثباتها فى الكلام
59
وثالثها الإيجاز ب حذف بعض اللفظ،
61
النوع الخامس فى الإيجاز بحذف الأجوبة،
61
أولها حذف جواب «لولا»
61
وثانيها حذف جواب «لما»
61
وثالثها حذف جواب «أما»
62
ورابعها جواب «إذا»
62
وخامسها حذف جواب لو
62
وسادسها حذف جواب القسم،
62
النوع السادس حذف ما يكون معتمدا للجزءين،
63
أولها حذف القسم نفسه،
63
وثانيها حذف الشرط نفسه
63
وثالثها حذف لو نفسها
63
النوع السابع حذف المبتدأ وخبره،
63
القسم الثالث فى بيان الإيجاز من غير حذف فيه
65
الضرب الأول فى بيان الإيجاز بالتقدير
65
الضرب الثانى فى بيان الإيجاز بالقصر،
68
الفصل السابع فى بيان الالتفات
71
الضرب الأول ما يرجع إلى الغيبة، والخطاب، والتكلم،
72
الضرب الثانى مختص بالأفعال الالتفات من الافعال الخبريه إلى الافعال الانشائيه
73
الضرب الثالث مختص بالأفعال كالأول الالتفات من الافعال الخبريه إلى الافعال الخبريه
73
الوجه الأول: الانتقال عن الماضى إلى المضارع
74
الوجه الثانى: الانتقال من المضارع إلى الماضى،
75
الفصل الثامن ما يتعلق بالإضمار
76
المسئلة الأولى: فى ضمير الشأن والقصة،
76
المسئلة الثانية: فى الضمير فى «نعم وبئس»
76
المسئلة الثالثة فى الضمير المتوسط بين المبتدأ والخبر وعواملهما،
77
المسألة الرابعة فى توكيد الضمائر
77
المسألة الخامسة الإظهار فى موضع الإضمار،
79
الفصل التاسع فى بيان منزلة اللفظ من معناه وكيفية إضافته إلى قائله، وكيفية دلالته على معناه وبيان قوة المعنى لقوة اللفظ.
80
القانون الأول فى بيان منزلة اللفظ من معناه، وبيان درجته منه
80
القانون الثانى فى كيفية دلالته على معناه
81
المرتبة الأولى الألفاظ المتواطئة
82
المرتبة الثانية فى بيان الألفاظ المتباينة،
82
المرتبة الثالثة المترادفة،
82
المرتبة الرابعة فى بيان الألفاظ المشتركة،
83
المرتبة الخامسة فى بيان الألفاظ المستغرقة،
84
المرتبة السادسة فى إيراد الفروق بين هذه الألفاظ
84
«الفرق الأول» بين المشتركة والمتشابهة
84
«الفرق الثانى» بين المتواطئة والمشتركة،
85
«الفرق الثالث» بين المتباينة من الألفاظ والمترادفة،
85
«الفرق الرابع» التفرقة بين المتواطئة والمستغرقة،
85
«الفرق الخامس» بين المتواطئة والمشتبهة،
85
المرتبة السابعة فى بيان ما ألحق بهذه الألفاظ وليس منها
86
القانون الثالث فى بيان قوة اللفظ لقوة المعنى
86
«المثال الأول» فى الأسماء
87
المثال الثانى فى الأفعال
87
«المثال الثالث» فى الحروف
88
القانون الرابع فى جهة إضافة الكلام إلى من يضاف إليه
88
الفصل العاشر فى الاعتراض،
89
المدخل الأول يتعلق بعلم الإعراب،
89
المدخل الثانى يتعلق بالبلاغة والفصاحة
89
الضرب الأول ما يكون دخوله من أجل الفائدة التى تليق بالبلاغة،
90
«الضرب الثانى» «من الاعتراض» وهو الذى يأتى لغير فائدة،
92
الوجه الأول منهما أن يكون غير مفيد لكنه لا يكسب الكلام حسنا ولا قبحا،
92
الوجه الثانى أن يكون من غير فائدة، لكنه يكون قبيحا لخروجه عن قوانين العربية وانحرافه عن أقيستها
93
الفصل الحادى عشر فى التأكيد
94
«المجرى الأول» عام وهو ما يتعلق بالمعانى الإعرابية،
94
«المجرى الثانى» خاص يتعلق بعلوم البيان،
94
القسم الأول ما يكون تأكيدا فى اللفظ والمعنى جميعا
94
القسم الثانى من التكرير فى المعنى دون اللفظ،
97
الضرب الأول ما يرد على جهة الفائدة،
98
الضرب الثانى من التأكيد من غير فائدة
100
الفصل الثانى عشر فى بيان المفردات التى خرجت عن هذه الفصول العشرة
102
الصنف الأول ما يتعلق بالأسماء
102
الصورة الأولى قولهم «هذا»
102
الصورة الثانية قولنا: «اللهم»
103
الصورة الثالثة «كل»
103
الصنف الثانى ما يتعلق بالأفعال،
105
الصنف الثالث فى الحروف
106
«الصورة الأولى» «إنما»
106
دقيقة
107
الصورة الثانية حرف الإثبات «أن»
108
الصورة الثالثة همزة الاستفهام،
109
الصورة الرابعة فى حروف النفى وهى ما، ولن، ولا، ولم
110
الصورة الخامسة «لو»
112
الصورة السادسة ما، وإلا،
114
الصورة السابعة بيان فوائد «إن»
117
الباب الثالث فى مراعاة أحوال التأليف وبيان ظهور المعانى المركبة
119
القاعدة الأولى مراعاة ما يقتضيه علم النحو
119
القاعدة الثانية مراعاة ما يقتضيه اللفظ من الحقيقة والمجاز
119
القاعدة الثالثة مراعاة أحوال التأليف بين الألفاظ المفردة، والجمل المركبة
120
الفصل الأول فى ذكر الإطناب وبيان معناه
123
البحث الأول فى ماهيته والتفرقة بينه وبين التطويل
123
البحث الثانى فى ذكر تقسيم الإطناب
125
القسم الأول ما يكون متعلقا بالجملة الواحدة،
125
الوجه الأول ما يرد من الإطناب على جهة الحقيقة
125
الوجه الثانى فيما يرد على جهة المجاز فى الإطناب،
126
القسم الثانى فى بيان ما يرد فى الجمل المتعددة،
127
الضرب الأول ما يكون عائدا إلى النفى والإثبات،
127
الضرب الثانى أن يصدر الكلام بذكر المعنى الواحد على الكمال والتمام، ثم يردف بذكر التشبيه على جهة الإيضاح والبيان
127
الضرب الثالث أن يذكر الموصوف
129
الضرب الرابع من الإطناب أن المتكلم إذا أراد الإطناب فإنه يستوفى معانى الغرض المقصود من رسالة، أو خطبة، أو تأليف كتاب، أو قصيدة، أو قرطاس، أو غير ذلك من فنون الكلام،
129
المبحث الثالث فى ذكره أمثلة الإطناب
130
النوع الأول ما ورد فيه من كتاب الله تعالى
130
النوع الثانى ما ورد من جهة السنة النبوية
132
النوع الثالث ما ورد من كلام أمير المؤمنين كرم الله وجهه،
133
النكتة الأولى فى التوحيد
133
النكتة الثانية فى الإشارة من كلامه إلى خلق السموات:
134
النكتة الثالثة فى صفة الأرض ودحوها على المآء
134
النكتة الرابعة فى خلق الملائكة
135
النكتة الخامسة فى ذكر علم الله وإحاطته بكل المعلومات
135
النكتة السادسة فى تنزيه الله تعالى عن مشابهة الممكنات واستحالة الأعضاء عليه،
136
النكتة السابعة فى الإشارة إلى كيفية خلق آدم
137
النكتة الثامنة فى ذكر إبليس وإغوائه لآدم
137
النكتة التاسعة يذكر فيها بعثة الأنبياء
137
النكتة العاشرة يذكر فيها بعث الرسول صلى الله عليه وسلم، واصطفاء الله له
138
النوع الرابع فيما ورد من كلام البلغاء فى الإطناب،
138
الفصل الثانى فى المبادى والافتتاحات
141
الطرف الأول فى ذكر الافتتاحات الرائعة ولنورد فيها أمثلة أربعة
141
المثال الأول من كتاب الله تعالى
141
المثال الثانى ما ورد من السنة الشريفة،
142
المثال الثالث من كلام أمير المؤمنين كرم الله وجهه
143
المثال الرابع ما ورد من كلام البلغاء فى ذلك،
144
الطرف الثانى فى ذكر الافتتاحات المستقبحة
146
الفصل الثالث فى ذكر الاستدراجات
148
المثال الأول من كتاب الله تعالى:
148
المثال الثانى من السنة الشريفة،
151
المثال الثالث من كلام أمير المؤمنين كرم الله وجهه،
153
المثال الرابع ما ورد عن البلغاء فى الاستدراج،
155
الفصل الرابع فى الامتحان
157
المرتبة الأولى فى الاقتصاد
158
المثال الأول من كتاب الله تعالى
158
المثال الثانى من السنة النبوية،
158
المثال الثالث من كلام أمير المؤمنين كرم الله وجهه،
159
المثال الرابع ما كان من كلام البلغاء فى ذلك
160
المرتبة الثانية فيما يجرى على جهة التفريط
161
المرتبة الثالثة ما يكون على جهة الإفراط
163
المذهب الأول جواز استعماله،
163
المذهب الثانى
163
تنبيه
165
الفصل الخامس فى الإرصاد
168
المثال الأول من كتاب الله تعالى،
168
المثال الثانى من السنة الشريفة،
169
المثال الثالث من كلام أمير المؤمنين كرم الله وجهه،
170
المثال الرابع ما ورد من كلام أهل البلاغة
171
الفصل السادس فى ذكر التخلص والاقتضاب
173
الضرب الأول فى التخلص
173
المثال الأول من كتاب الله تعالى
173
التخلص الأول
174
التخلص الثانى
174
التخلص الثالث
175
التخلص الرابع
175
التخلص الخامس
176
التخلص السادس
176
التخلص السابع
176
التخلص الثامن
177
التخلص التاسع
177
التخلص العاشر
177
المثال الثانى من السنة النبوية
178
المثال الثالث من كلام أمير المؤمنين كرم الله وجهه
178
المثال الرابع ما ورد من كلام البلغاء
179
الضرب الثانى فى الاقتضاب
181
الباب الرابع من فن المقاصد فى ذكر أنواع علم البديع وبيان أقسامه
184
النمط الأول ما يتعلق بذكر الفصاحة اللفظية وبيانها
184
الصنف الأول التجنيس
185
القسم الأول التجنيس التام
185
القسم الثانى من التجنيس ويقال له الناقص، والمشبه،
186
الضرب الأول يلقب ب المختلف،
186
الضرب الثانى المختلف بالأحرف وتتفق الكلمتان فى أصل واحد يجمعهما الاشتقاق، المطلق
187
الضرب الثالث أن لا يجمعهما الاشتقاق لكن بينهما موافقة من جهة الصورة مع أن إحداهما من كلمتين، والأخرى من كلمة واحدة، المركب
187
الوجه الأول المفروق
187
الوجه الثانى المرفو
187
الضرب الرابع المذيل،
188
الضرب الخامس المزدوج
189
الضرب السادس المصحف
190
الضرب السابع المضارع
190
الوجه الأول أن يقع الاتفاق فى الحروف المتقاربة، التجنيس اللاحق
190
الوجه الثانى أن يقع فى الحروف التى لا تقارب فيها، التجنيس الناقص
191
الضرب الثامن المشوش
191
الضرب التاسع المعكوس
191
الوجه الأول منهما أن يكون واقعا فى الألفاظ،
191
الوجه الثانى أن يكون واقعا فى الأحرف
192
الضرب العاشر تجنيس الإشارة
193
الصنف الثانى الترصيع
194
الوجه الأول منهما أن يكون كاملا،
194
الوجه الثانى ويقال له الناقص،
195
الصنف الثالث التطبيق ويقال له التضاد، والتكافؤ، والطباق والمقابلة
197
الضرب الأول فى مقابلة الشىء بضده من جهة لفظه ومعناه
197
الضرب الثانى فى مقابلة الشىء بضده من جهة معناه دون لفظه
200
الضرب الثالث فى مقابلة الشىء بما يخالفه من غير مضادة
200
الوجه الأول منهما أن يكون أحدهما مخالفا للآخر، خلا أن بينهما مناسبة،
200
الوجه الثانى ما لا يكون بينهما مقاربة وبينهما بعد، لا يتقاربان، ولا مناسبة بينهما،
201
الضرب الرابع المقابلة للشىء بما يماثله
201
الوجه الأول منهما مقابلة المفرد بالمفرد،
201
الوجه الثانى مقابلة الجملة بالجملة
202
تنبيه
203
الصنف الرابع رد العجز على الصدر
205
الضرب الأول أن يكون الصدر والعجز متفقين فى الصورة،
205
الضرب الثانى أن يتفقا صورة ويختلف معناهما،
205
الضرب الثالث أن يتفقا فى المعنى ويختلفا صورة،
206
الضرب الرابع أن يتفقا فى الاشتقاق ويختلفا فى الصورة،
206
الضرب الخامس أن لا يلتقيا فى الاشتقاق ويتفقا فى الصورة،
206
الضرب السادس أن يقع أحد اللفظين فى حشو المصراع الأول من البيت ثم يقع الآخر فى عجز المصراع الثانى،
206
الضرب السابع أن تقع إحدى الكلمتين فى آخر المصراع الأول موافقة لما فى عجز المصراع الثانى،
207
الضرب الثامن أن يلاقى أحد اللفظين الآخر فى الاشتقاق ويخالفه فى الصورة،
207
الضرب التاسع أن يقع أحدهما فى أول المصراع الثانى موافقا لما فى عجزه صورة ومعنى،
208
الضرب العاشر أن يكونا مشتبهين فى الاشتقاق لفظا، والمعنى بخلافه،
208
الصنف الخامس لزوم ما لا يلزم
209
الصنف السادس فى ذكر اللف والنشر
212
نام کتاب :
الطراز لأسرار البلاغة وعلوم حقائق الإعجاز
نویسنده :
المؤيَّد العلوي
جلد :
2
صفحه :
215
««صفحهاول
«صفحهقبلی
جلد :
1
2
3
««اول
«قبلی
جلد :
1
2
3
فرمت PDF
شناسنامه
فهرست
کتابخانه
مدرسه فقاهت
کتابخانهای رایگان برای مستند کردن مقالهها است
www.eShia.ir