|
||||
| نام کتاب : شرح طيبة النشر نویسنده : النويري، محب الدين جلد : 1 صفحه : 336 | ||||
|
ص: مع شين عرش الدّال فى عشر (س) نا ... (ذ) ا (ض) ق (ت) رى (ش) د (ث) ق (ظ) بى (ز) د (ص) ف (ح) نا ش: الجار يتعلق ب (يخص)؛ قيل: تقديره: يخص الرأس شيبا مع شين (العرش)، و (الدال) يجوز رفعه مبتدأ، و (فى عشر) متعلق بمحذوف وهو (يدغم)، وفى تعيين الخبر الخلاف المشهور، ويجوز نصبه ب (أدغم)، ف (فى عشر) يتعلق ب (أدغم)، و (سنا)، خبر مبتدأ محذوف، وما بعده معطوف حذف عاطفه، [وحذف تنوين (عرش) للضرورة] [1] أى: اختلف أيضا فى [الشين] [2] من ذِي الْعَرْشِ سَبِيلًا [الإسراء: 42]: فروى إدغامه منصوصا عبد الله بن اليزيدى، وكذا ابن شيطا من جميع طرقه عن الدورى، والنهروانى عن ابن فرح عن الدورى، وأبى معشر الثغرى [3] عن السوسى والدورى، وبه قرأ [الدانى] [4] من طريق [ابن] [5] اليزيدى وشجاع، وروى إظهاره سائر أصحاب الإدغام عن أبى عمرو، قال الدانى: وبه قرأت. وجه الإدغام: تجانسهما فى الهمس والرخاوة والانفتاح والتسفل [6]، وكافأ الصفير التفشى. ووجه الإظهار: زيادة الشين بالتفشى [7] ومنع المكافأة. والدال تدغم فى عشرة أحرف [أخرى] [8] ضمنها أوائل [9] سنا ... إلخ، إذا تحرك ما قبلها بأى حركة تحركت هى، أو سكن ما قبلها وانضمت هى، أو انكسرت فقط أو انفتحت مع التاء، علم من قوله: إلا بفتح عن سكون غير تا ... ... ... ... وهو مستثنى من الحكم السابق: وباء (بفتح) للمصاحبة، كقوله [تعالى]: دَخَلُوا بِالْكُفْرِ [المائدة: 61] و (عن) بمعنى: بعد، (سكون) يتعلق بمحذوف [تقديره] [10] كائن أو مستقر. و (غير تا) بالمد قصر للضرورة [11] مستثنى من مجرور محذوف تقديره: إلا مع فتح عن سكون [12]، [فلا يدغم الدال] [13] فى حرف أصلا إلا فى التاء (14) [1] سقط فى م. [2] سقط فى م. [3] فى م: ابن معشر، وفى د: أبى الحسن الثغرى، وفى ص: ابن الحسن الثغرى. [4] زيادة من د، ص. [5] سقط فى د، ص. [6] فى م: والسفلى. [7] فى م: زيادة التفشى. [8] زيادة من م. [9] فى م: أولا. [10] زيادة من د، ص. [11] فى م، ص، د: ضرورة. [12] فى م: مع سكون. [13] فى م: فلا تدغم. (14) زاد فى م: أى. |
||||
| نام کتاب : شرح طيبة النشر نویسنده : النويري، محب الدين جلد : 1 صفحه : 336 | ||||
|
www.eShia.ir